آشنایی با اصول طراحی صحنه و لباس|نکات رشته طراحی صحنه و لباس

آشنایی با اصول طراحی صحنه و لباس

از اساسی ترین بخش های یک فیلم یا نمایش، طراحی صحنه می باشد. در واقع، هر نمایش، زبانی مخصوص به خود را دارد که در قالب طراحی صحنه و لباس بیان می شود و به جرات می توان گفت که ویژگی های طراحی صحنه یک فیلم یا نمایش، نشان دهنده سبک، روش و نوع جهان بینی خاص کارگردان آن است.

طراحي صحنه یعنی به آماده کردن فضاي مناسب و قابل قبول جهت به نمايش در آوردن يك فیلمنامه یا نمایش نامه به طوری که مواردی مثل موضوع، زمان، مكان، سبك و شيوه متناسب با متن در نظر گرفته شود و با كارگردان و گروه نیز هماهنگ شده باشد.

فضای صحنه، باید به شکلی طراحی شود که افکار و عقاید بازیگران را به مخاطب انتقال دهد. طراحان صحنه معمولا به مطالعه فیلمنامه های کارگردان ها می پردازند و درباره محیط فیزیکی نمایش، لباس بازیگران، گریم، نورپردازی، دکوراسیون صحنه و محل قرار گیری دوربین ایده هایی می دهد. او فضاي فيزيكي را به كمك معماري و فضاي احساسي را به كمك نور می سازد.

تفاوت طراحی صحنه، مدیر صحنه و طراحی دکور

طراح صحنه در ابتدا با انتخاب لوکیشن و وسایل مورد نیاز فیلم و چیدمان آن‌ها در صحنه، ویژگی‌هایی مورد نظر خود را در اختیار طراح دکور می‌گذارد و او تصاویری با زوایای مختلف از طرح مورد نظر خود، تهیه می‌کند. مدیر صحنه، کسی است که بر تمام مراحل آماده شدن صحنه و لباس‌ها نظارت می‌کند و اطلاعات لازم را در اختیار عوامل سازنده قرار می هد.

توانایی های مورد نیاز برای یک طراح صحنه

هر رشته نیازمند مهارت و شایستگی هایی است که با توانایی ها، موفقیت برای فرد هموارتر می شود. یک طراح صحنه موفق باید دارای توانایی های زیر باشد:

خیال پردازی: اصلی ترین مهارت برای یک طراح صحنه می باشد. با داشتن قدرت تخیل قوی، می تواند به کارگردان، عکاسان، نورپردازان ایده های خوبی بدهد.
مهارت آگاهی بصری: با داشتن این مهارت می تواند فضایی عالی را طراحی کند.
قدرت بدنی بالا: فشار کاری در این حرفه بسیار زیاد است، طراحان باید در طول فیلمبرداری در مکان های مختلف همراه باشند و بیخوابی ها و سختی ها را تحمل کنند.
داشتن پشتکار
داشتن علاقه
انعطاف پذیر بودن
داشتن ذوق هنری
اطلاعات به روز در زمینه مد و لباس
ارتباط خوب با همکاران دیگر
تمرکز بالا و توجه به جزییات

وظایف طراح صحنه

یک طراح صحنه باید بتواند وظایف زیر را به خوبی انجام دهد:

مطالعه دقیق متن نمایش و خلاصه نویسی آن
مشورت با تمامی عوامل مانند کارگردان، فیلمبردار، بازیگران و …
پیاده سازی ایده های جدید مطابق با بودجه
آمادسازی به موقع طرح اولیه و ارائه ی آن به کارگردان
اعمال دستورات کارگردان بر روی طرح نهایی و مشورت با تمامی اعضا
حضور درتمام مدت فیلم برداری به منظور تغییرات ناگهانی
آماده سازی و خرید تمامی ابزار و تجهیزات مورد نیاز

تفاوت طراحی صحنه در تلویزیون، تئاتر و کودک

طراحی صحنه برای کودکان باید به گونه طراحی و یا تزئین شده باشد که برای کودک کاملا قابل درک و جالب باشد و قوه تخیل کودک را فعال سازد. بیشتر روانشناسان و متخصصین معتقدند که استفاده از رنگ هایی مانند زرد، نارنجی و یا قرمز می تواند، نظر کودکان را به صحنه جلب کند. سبک طراحی صحنه برای کودکان، بستگی به تجربه، خلاقیت و نظر شخصی طراح صحنه دارد.

طراحی صحنه تئاتر کمی متفاوت تر از طراحی تلویزیون می باشد. به دلیل اهمیت دکور در تئاتر، کارگردان تئاتر همیشه اولین جلسه کاری را با طراح صحنه برگزار می کند. تماشاگران تئاتر، همه چیز را از فاصله نزدیک مشاهده می کنند. در واقع طراح صحنه تئاتر، متن نمایش‌نامه را به تصویر تبدیل می کند.

در تئاتر نمی توان از لوازم تزئینی بیش از اندازه استفاده کرد چراکه اشیا کاربرد بیشتری در طراحی صحنه تئاتر دارد. همچنین مدیریت زمان در تئاتر بسیار اهمیت دارد. طراح صحنه در تئاتر، زمان زیادی برای آماده سازی صحنه ندارد. در صحنه پردازی برای تلویزیون آزادی بیشتری وجود دارد (به دلیل وجود مکان های خارجی). همچنین صحنه های تئاتر اندازه ثابت دارند ولی نمای تصویر در تلویزیون متفاوت است

طراح لباس

طراحی لباس فرآیندی بسیار دقیق از انتخاب یک طرح تا مراحل پایانی دوخت و ارائه لباس است. یک طراح لباس موفق باید نسبت به رابطه بین لباس پوشيدن و زندگي اجتماعي، رواني و مادي شخصیت های نمايش حساس باشد.
طراحی لباس به دو بخش اصلی تقسیم می شود:

دوخت سفارشی
لباس آماده

تاثیرات طراحی لباس در تئاتر و سينما

نمایش زمان و مکان
كمك به تصوير شخصيت ها
کمک به بازیگر برای ایفای نقش
كمك به القاي مضمون نمايش و فيلم يا حالت آن ها
رنگ و منظره را شدت مي بخشد.

موارد مهم برای طراحی لباس

• خلاقیت
• الهام گرفتن از طبیعت واشیا اطراف
• درک درست طراح از رنگ ها و ترکیب آن ها و هارمونی رنگ ها: یکی از بخش های طراحی لباس، انتخاب رنگ می باشد. رنگ بازتابی از نور می باشد که به شکل های متفاوت ایجاد می شود. در طراحی لباس برای فصول مختلف باید سردی و گرمی رنگ ها مد نظر قرار بگیرد. طراح لباس باید درک درستی از ایجاد هارمونی درست در انتخاب رنگ های لباس های متنوع داشته باشد.