انتخاب رشته نهم به دهم؛ چه رشته ایی را انتخاب کنم؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

آشنایی با انتخاب رشته نهم به دهم
آشنایی با تفاوت رشته‌ها
آشنایی با تفاوت دبیرستان و هنرستان

مخاطبین مقاله:

دانش‌آموزان مقطع نهم و در شرف انتخاب رشته
والدین دانش‌آموزان مقطع نهم به دهم
افرادی که ترک تحصیل کرده‌اند و اکنون قصد ادامه تحصیل و انتخاب رشته دارند

انتخاب رشته نهم به دهم یکی از تصمیم‌های مهم زندگی هر کسی در دوره نوجوانی است. که در بیشتر مواقع والدین نیز نگرانی‌هایی را در این مورد دارند. این تصمیم به دلیل تاثیر در آینده و اشتیاق به تحصیل جز تصمیم‌های مهم زندگی هر شخص به شمار می‌آید. با کمی کسب اطلاعات والدین خود می‌توانند فرزند خود را در این مورد هدایت کنند. انتخاب رشته نهم به دهم در این مقطع تحصیلی به این دلیل اهمیت دارد که می‌تواند آینده تحصیلی و حتی شغلی شخص را رقم بزند.

نکات قابل توجه در انتخاب رشته نهم به دهم

انتخاب رشته دانش‌آموز تنها بر اساس پایه نهم نخواهد بود و پایه هفتم و هشتم نیز در انتخاب رشته تاثیر گذار است.
تاثیر سهمیه مناطق ایثارگران، جانبازان، خانواده شهدا و رزمندگان در آن منطقه باید در نظر گرفته شود. مثلا در یک منطقه که 200 نفر سهمیه انتخاب رشته کنکور در تجربی به این افراد اختصاص دارد، ممکن است حتی کسانی که معدل بالای 18 دارند نتوانند در این رشته تحصیل کنند.
مجموعه امتیازهایی که دانش‌آموز در هدایت تحصیلی خود مشخص کرده است نیز برای انتخاب رشته تاثیرگذار است.
عملکرد دانش‌آموز و نتایج درسی آن و همچنین نتیجه آزمون‌های مشاوره ایی در هدایت تحصیلی بیشترین اهمیت را دارند.

نکات تاثیر گذار در انتخاب رشته نهم به دهم

اصلی ترین عامل علاقه دانش‌آموز : در زمان انتخاب رشته علاقه دانش‌آموز در فرم های هدایت تحصلی مورد توجه قرار می گیرد. که این علاقه از جهت درس‌های پایه هر رشته و همچنین علاقمندی دانش‌آموز به مشاغل رشته مورد بررسی قرار می‌گیرد.
توجه به استعداد و توانایی فردی دانش‌آموز : جدای از علاقه باید توانایی و استعداد هر فردی مورد توجه قرار گیرد تا بتواند رشته‌ایی را انتخاب کند که در آن موفق عمل کند. متاسفانه بسیاری تصور می کنند که تنها علاقه کافی است. پس بهتر است قبل از انتخاب رشته اطلاعات کاملی از رشته به دست آورید.
توجه به تیپ شخصیتی دانش‌آموز : هر شخصی تیپ شخصیتی خاص به خود را دارد که می‌توانید با مشاوره با افراد زبده تیپ شخصیتی فرد را تعیین کرد و بر اساس آن انتخاب رشته مناسبی را داشت.
بازار کار: یکی از موارد مهم در انتخاب رشته آینده تحصیلی در دانشگاه و همچنین بازار کار بعد از دیپلم یا دانشگاه می باشد که باید حتما مورد توجه قرار گیرد.
عدم توجه به نظر همکلاسی و همسالان : یکی از مواردی که موراد مزاحم در انتخاب رشته تاثیر زیاد همکلاسی‌ها و همسالان بر روی دانش‌آموزان این سن است، که باعث می‌شود توجهی به نظر والدین خود نداشته باشند. در چنین مواقعی مشاورین می‌توانند کمک کنند.
آرزوی‌های دست‌نیافته والدین: والدین نباید فرزند خود را وسیله‌ایی برای رسیدن به آرزوهای دست نیافته خود قرار دهند. که این مورد ضربه روحی بدی را به دانش‌آموز وارد می‌کند.
الگو قرار ندادن دیگران در انتخاب رشته: نباید راهی را که دیگران رفته‌اند را ما حتما باید برویم. استعدادهای افراد متفاوت است، بنابراین این راه خوبی نیست که از دیگران تقلید کنیم.
در نظر گرفتن آینده تحصیلی و دانشگاه‌های آن رشته : یکی از اهداف تحصیل ادامه تحصیل است بنابراین باید به آن توجه شود.
تلاش برای کسب نمره لازم برای رشته : هر رشته‌ایی حد نصاب نمره‌ایی دارد که باید کسب شود.
توجه به ارزش‌های فردی نه ارزش‌های مادی : اینکه رشته‌ایی را انتخاب کنند به دلیل اینکه در آن رشته پول بیشتری است، انتخاب درستی نیست، و ارزش‌های فردی و شخصی اهمیت بیشتری دارد.
کسب اطلاعات لازم هر رشته و لیست درس‌های هر رشته: برای انتخاب رشته باید اطلاعات کامل را به‌دست‌‌آورید، درس‌ها، آینده تحصیلی و شغلی، نحوه ادامه تحصیل و ….
کمک از مشاورین خبره تحصیلی : اگر قرار است از مشاوره بهره ببرید حتما دوستان، فامیل، اطرافیان و … مشاورین مناسبی نیستند، و باید از مشاورین حرفه‌ایی در زمینه تحصیلی بهره ببرید.

یکی از دو راهی‌هایی که معمولا بر سر راه دانش‌آموزان و خانواده آن‌ها قرار می‌گیرد این است که بین دبیرستان و هنرستان کدام را انتخاب کنند. در ابتدا باید تفاوت بین رشته‌های شاخه نظری و رشته‌های کار و دانش و فنی و حرفه‌ایی را بدانید.

برای انتخاب رشته دانش‌آموز می تواند در سه شاخه رشته‌های نظری، رشته‌های کار‌ و دانش و رشته‌های فنی و حرفه ایی انتخاب رشته کنند. که هر کدام به تفیکیک رشته‌هایی را شامل می شود. قبل از انتخاب رشته دانش‌آموز باشد تفاوت رشته‌ها و آینده شغلی هر کدام از این شاخه ها را بداند.

رشته‌های نظری در دبیرستان و رشته‌های کار و دانش و فنی حرفه ایی در هنرستان ادامه تحصیل می دهند. در نظام قدیم افراد دبیرستان بعد از 3 سال باید دوره پیش دانشگاهی را سپری می کردند تا بتوانند وارد دانشگاه شوند. اما با توجه به تغییر نظام دیگر دبیرستان و هنرستان هر کدام 3 سال خواهد بود.

افرادی که در نظام قدیم نیز تحصیل کرده اند و پیش دانشگاهی نگذارنده اند برای اینکه اکنون ادامه تحصیل دهند و وارد دانشگاه شوند باید دیپلم مجدد دریافت کنند تا بتوانند وارد دانشگاه شوند.

رشته‌های نظری در سه رشته ریاضی و فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی است، که این رشته بیشتر جنبه آکادمی دارد و دانش‌آموز باید در درس های پایه مانند ریاضی، زیست، ادبیات، فیزیک و … استعداد و توانایی داشته باشند، اما در رشته های هنرستان بیشتر جنبه کار عملی دارد و دانش‌آموز برای ورود به بازار کار آماده می شود.

البته این نکته هم باید گفته شود که دبیرستان و هنرستان تفاوتی در درس‌های عمومی ندارند و تنها درس‌های تخصصی هر رشته است. برای دریافت دیپلم دانش‌آموز باید حدود 90 واحد درسی را بخواند که نیمی از این واحد ها تخصصی و نیمی دیگر عمومی می باشد.

نتیجه‌گیری انتخاب رشته نهم به دهم :

برای انتخاب رشته باید تمام جوانب و آینده شغلی و حرفه‌ایی را در نظرگرفت، و بهتر است با تحقیق و بررسی انتخاب درستی را انجام داد. در صورتی که نتوانستید به تصمیم نهایی و درستی برسید از مشاورین خبره تحصیلی مشورت بگیرید تا بتوانید آینده بهتری را برای فرزند خود رقم بزنید.

برای تکمیل شدن اطلاعات خود مطلب دبیرستان یا هنرستان را بخوانید.

سوالات متداول در مورد انتخاب رشته نهم به دهم

تاثیر بازار کار در انتخاب رشته چه میزان است؟
بازار کار یکی از عواملی است که معمولا خانواده‌ها به آن بسیار توجه دارند، اما این نکته ضروری است که بدانید بازار کار را علاقه و توانمندی فردی می‌سازد. عدم علاقه باعث می‌شود که دانش‌آموز در میانه راه ناامید شود و بعضا ترک تحصیل نیز کند. (دیپلم ناقص و ترک تحصیلی‌ها بخوانند) بنابراین موقع انتخاب رشته به توانایی و علاقه فرد باید دقت شود.
چطور استعداد و علاقه خود یا فرزندمان را بدانیم؟
برخی از تست‌های روانشناسی و مشاوره با آن‌ها می‌تواند در این مورد به شما کمک کند. البته دقت کنید به مراکز معتبر مراجعه کنید.
اگر در انتخاب رشته اشتباه کردیم، آیا امکان تغییر رشته وجود دارد؟
بله. چندین راه برای تغییر رشته وجود دارد که راحت‌ترین آن‌ها مراجعه به مراکز مهارت آموزی آزاد است که راهی ساده برای دیپلم می‌باشد.
به طور خلاصه عوامل مهم در انتخاب رشته نهم به دهم کدام هستند؟
آزمون‌های مشاوره‌ایی، سهمیه، علایق دانش‌آموز، نظر مشاورین، والدین، دبیران، حداقل نمره مورد نیاز برای انتخاب رشته.
در انتخاب رشته استعداد مهم‌تر است یا علاقه؟
هر کدام از این موارد به نوبه خود اهمیت دارد، و عدم توجه به هر کدام می‌تواند آینده شغلی و تحصیلی فرد را به چالش بکشد. اما در عین حال صرف علاقه برای ورود به یک رشته کافی نیست. استعداد نیز لازمه ادامه تحصیل در یک رشته می‌باشد.
اگر در انتخاب رشته نهم به دهم اشتباه کردیم، می‌توانیم تغییر رشته دهیم؟
بله. می‌توانید از طریق مراکز مهارت‌آموزی تغییر رشته دهید و در یکی از رشته‌های کارودانش ادامه تحصیل بدهید. همچنین افرادی که به هر دلیلی از جمله عدم علاقه به رشته، سخت بودن درس‌ها و … از طریق همین مراکز مهارت‌آموزی دیپلم خود را تکمیل کنند.
برای انتخاب رشته مورد علاقه‌ام باید حتما آن‌را در الویت اول فرم هدایت تحصیلی کسب کنم؟
در فرم‌های هدایت تحصیلی که در مدرسه تکمیل می‌شود، و مدرسه آن‌را به طور کامل و دقیق توضیح می‌دهد، نحوه پر کردن فرم اهمیت دارد. اولویت به ظرقیت رشته در منطقه بستگی دارد. که هر کدام ظرفیت محدودی دارند. اگر رشته مورد علاقه شما جز رشته‌های پر تقاضا نباشد ممکن است شما با الویت ب و ج هم بتواند در آن رشته ثبت‌نام کنند.
آیا برای انتخاب رشته نهم به دهم می‌توان به تست‌های اینترنتی و آنلاین اعتماد کرد؟
بهتر است اینطور بگوییم تست میشل کوگلن یکی از تست‌های استعدادیابی معتبر است. اما به طور مثال تست‌های MBTI تست شخصیت شناسی مناسب برای انتخاب رشته نهم به دهم نیست و بیشتر برای افراد بزرگسال مناسب است. اما می‌توان گفت که تست‌های آنلاین تقریبا فاقد اعتبار هستند، و نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد، و بهتر اصلا و ابدا در آن‌ها شرکت نکنند.
بالاخره چه رشته‌ایی انتخاب کنم که پولدار بشم؟
هر شخصی استعدادهای منحصر بفردی دارد، که اگر پرورش داده شوند، تاثیرات فوق‌العاده‌ایی در موفقیت فرد خواهد داشت. یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب رشته نهم به دهم استعدادیابی دانش‌آموزان است. اگر هنرجویی در جهت استعداد و علاقه خود انتخاب رشته کند، مسلما رشد خواهند کرد.
برخی از دانش‌آموزان به دلیل اینکه پزشکی درآمد خوبی دارد به دنبال رشته تجربی می‌روند، ولی توانایی تحصیل در این رشته را ندارند. و استعداد وی در رشته دیگری است و می‌تواند در آن رشته موفق عمل کند و پول و مزایای شغلی نیز بدست‌آورد.